Op het moment dat je je pent oppakt om het contract bij je nieuwe baan te tekenen, zie je voorwaarden staan die je niet begrijpt. Wat moet je op dat moment doen? Toch tekenen? Helaas, leg de pen maar weer neer.
Tekenen voor een akkoord op huisregels terwijl je de huisregels niet mag in zien. Het salaris staat vast, terwijl je een bak met ervaring meeneemt. En natuurlijk is er geen tijd meer voor wijzigingen in je contract, want je begint al volgende week… Is dit een herkenbare situatie voor jou? Ik heb het ook ervaren. Ik was zo stom om toch mijn handtekening te zetten Ik wilde de baan zó graag! Maar met de kennis van nu zou ik het contract niet tekenen en pas terugkomen als ik het met elke voorwaarden eens was. In deze blog vertel ik je waarom je dat moet doen.
Een werkgever denkt alleen aan zichzelf
Een goede werkgever zal nooit een contract opstellen met in gedachte wat goed is voor jou. Die egocentrische houding is helemaal begrijpelijk. De prioriteit van een werkgever ligt bij de gezondheid van het bedrijf. De arbeidsvoorwaarden in jouw contract moeten ervoor zorgen dat het bedrijf niet ten onder gaat door wat jij wel of niet doet. Precies daarom moet jij tijdens je contractbespreking óók alleen aan jezelf denken. Zo ontstaat er een balans tussen wat goed is voor jou en wat goed is voor het bedrijf. Bedenk echter wel dat er zaken zijn die voor beide partijen grote gevolgen kunnen hebben, zoals het opzegtermijn, concurrentiebeding en salaris. Een werkgever zal hierover graag het laatste woord willen. Daarom is het belangrijk dat jij bij de contractbespreking voornamelijk met jouw toekomst bezig bent. Dat is niets verkeerd aan, dat is juist goed zorgen voor jezelf!
Wanneer ben je klaar om een contract te tekenen?
Je kunt geen contract tekenen als je niet voorbereid bent op je tweede sollicitatiegesprek of contractbespreking. Bieden ze je niet eens een gesprek aan? Bel dan gerust met je leidinggevende of hr-medewerker en vráág om een gesprek. Geef aan dat je alle voorwaarden wilt bespreken en goed wilt begrijpen wat er in je contract staat. Dat is een niet meer dan normaal verzoek. Dit gesprek vereist wat meer werk, maar het is écht belangrijk dat geen regel in het contract jouw toekomstplannen in de weg staat. Je zult jezelf later dankbaar zijn.
Hoe bereid je je voor op de contractbespreking? De voorbereiding bestaat uit het opstellen van je minimale eisen. Wat wil je verdienen? Hoeveel uur wil je werken? Hoeveel vakantiedagen passen in jouw droomleven? En wat zijn je voorkeuren betreft functieomschrijving, opzegtermijn, ziekteloon en pensioenregeling? Online kan je opzoeken wat gebruikelijk is in jouw branche. Maar wees niet bang om je eigen voorkeuren mee te nemen, zoals een hoger salaris of persoonlijke regeling. Dit is het allerbeste moment in je carrière bij deze werkgever om jouw wensen op tafel te leggen. Je weet nu dat ze jou graag in dienst willen nemen. Ze hebben waarschijnlijk alle andere kandidaten al afgebeld en ze verheugen zich op een samenwerking met jou. Teken nooit het contract voordat jouw voorkeuren expliciet worden benoemd in het contract. Dan moeten ze ‘m maar opnieuw uitprinten, who cares?
Wat moet je doen als je werkgever het contract niet wilt aanpassen?
Het ergste gebeurt. In je arbeidsvoorwaarden staan onduidelijke regels of vage clausules. Als je ernaar vraagt, dan doet de werkgever alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Diegene komt met vage uitspraken als dat bespreken we later nog wel een keer, dat is heel normaal hier of haha, weet je niet wat dat betekent? Wat kun je dan het beste doen?
Als eerste vraag je door. Het kan namelijk zijn dat het aan jou ligt en je wilt de werkgever niet meteen afschrikken met wantrouwige opmerkingen. Leg op een rustige manier uit waarom je dit voorstel geen goed idee vindt. En benadruk de voordelen voor jou en je werkgever als jullie alle afspraken netjes zwart op wit hebben staan. Een goed contract is een het beste begin van een fijne samenwerking! Als dit niet lukt, probeer dan nogmaals te benadrukken dat je niet begrijpt wat er staat en dat je geen contract kunt tekenen die je niet begrijpt. Elke weldenkende werkgever zal het daarmee eens zijn. Blijft de werkgever ten slotte pushen? Dan heb je nog 1 optie: je bedankt vriendelijk, je legt de pen neer en zegt dat je het contract niet wilt tekenen totdat het is gewijzigd.
Loop weg en kies voor jezelf
Zeggen dat je een contract niet gaat ondertekenen, is doodeng. Dat komt omdat tijdens de machtsverhouding uit balans is. De werkgever heeft een baan en jij wilt die baan. En je bent zo dichtbij: je hoeft alleen maar een krabbel te zetten! Een weerwoord geven of zelfs weigeren is daarom ontzettend lastig. Je eerste reactie is: geen gezeur, gewoon tekenen. Dan zie je later wel wat de gevolgen zijn. Gewoon tekenen lijkt in zo’n situatie de easy way out. Maar let op! Straks zit je vast aan een fikse opleidingsschuld die je terug moet betalen, een onmogelijk aantal stage-uren die je moet halen of een salaris dat niet genoeg is om je vaste laten te betalen. Je kunt veel beter een stap terugzetten dan onwetend akkoord gaan.
Bovendien weet je dat als je werkgever nu al zo moeilijk doet over het contract, dat dit voorval exemplarisch gaat zijn voor de rest van jullie samenwerking. Kies voor jezelf. Laat je werkgever niet wegkomen met zíjn easy way out: een onbegrijpelijk contract opstellen en dat onder jouw neus duwen.
Grotemensenbespreking
Ik voelde me net een klein kind dat niet mee mocht doen met de ‘grotemensenbespreking’ toen ik geacht werd tijdens mijn arbeidsvoorwaardengesprek het contract met gesloten ogen te tekenen. Dat het salaris niet bespreekbaar was, vond ik het meest kleinerende. Alsof ze niet eens de moeite wilde doen om mijn ervaring in overweging te nemen. Alsof ik niks extra’s waard was. Daarnaast kon een mogelijke loonsverhoging in de toekomst absoluut niet opgeschreven worden. ‘In dit bedrijf vertrouwen we elkaar’, zeiden ze dan. Dat is natuurlijk heel fijn, maar als gloednieuwe werknemer heb je daar geen enkel bewijs voor. Het gevoel dat ik gezien werd als iemand wiens mening er niet toe deed, bleef hangen tijdens mijn gehele werktijd. Ik mocht mijn werk doen, maar mijn ideeën delen en initiatieven starten, was onnodig en uiteindelijk zelfs ongewenst.
Je hoeft het contract niet te tekenen, werkgevers kunnen wachten op jou
We vergeten vaak dat het voor werkgevers net zo moeilijk kan zijn om een goede kandidaat te vinden. Als ze dan eindelijk de juiste kikker hebben gekust, dan zijn ze meestal wel bereid om jou een goed contract aan te bieden. Uit een fijn en leesbaar contract spreekt respect voor jou als mens en als werknemer. Een contractgesprek is geen uitnodiging tot een keihard gevecht. Je wilt er niet met een bont en blauw ego uitkomen, maar juist met een dubbele hoeveelheid enthousiasme. Yes, ik heb een toffe nieuwe baan! Ben je niet tevreden met de eerste versie van het contract? Dan kunnen ze heus wel even wachten totdat het wél naar jouw wens is. Pas dan kan een respectvolle relatie en een duurzame samenwerking beginnen.
Rechten en plichten
Een werkgever kan natuurlijk niet zomaar een contract verzinnen. Bij het opstellen moet diegene zich houden aan door de overheid gestelde regels die de minimale inhoud van het contract bepalen. Ook mag een werkgever niet zomaar tussentijds het contract wijzigen. Hiervoor moet de werknemer schriftelijk op de hoogte gebracht worden, én de werknemer moet een kans krijgen om erop te reageren voordat het nieuwe contract in gaat. Hier vind je een fijne checklist om door te nemen vòòr je tekent.
Contract tekenen
Ik was al best eventjes werkloos en wilde niets liever dan weer aan de slag. Eindelijk vond ik een baan die op het eerste gezicht helemaal perfect voor mij was. Ik was zo verblind door mijn verlangen om weer te werken dat ik niet zag op welke manier zij mij in een richting duwde. Ik had niet het lef om de pen weer neer te leggen, toen zij zei dat er ‘helaas’ geen tijd en ruimte was om mijn wijzigingen aan te brengen. Als ik maandag al wilde beginnen, tenminste… Gelukkig heb ik er geen nare gevolgen aan overgehouden, maar voortaan volg ik mijn eigen advies op. Ik teken nooit meer een contract waar ik het niet mee eens ben.
E-BOOK: Succesvol solliciteren voor millennials
Als maatschappij vinden we werken heel belangrijk. Prima, maar dan heb je wel eerst een leuke baan nodig. Maar waar vind je die dan? In dit e-book laat ik je zien hoe je een leuke baan krijgt. In de helft van de tijd die je tot nu toe aan solliciteren hebt besteed.
Dit e-book Solliciteren voor Millennials draait om jou. Daarom leer je in dit e-book vooral veel over jezelf: wie ben jij en waar ben je naar op zoek?
Je leert:
- al mijn sollicitatiegeheimen.
- hoe je een vacaturetekst moet lezen. Best lastig met al dat vacaturejargon!
- een aantrekkelijke e-mail, sollicitatiebrief en cv schrijven.
- mijn simpele trucs voor een ontspannen en gezellig sollicitatiegesprek.
- hoe je moed blijft houden na een afwijzing. Of 10 afwijzingen.
- het vacaturewoordenboek met meer dan 100 bekende, maar oh zo vage vacaturetermen.
In 49 pagina’s leer je op een relaxte manier succesvol solliciteren, zonder haast, stress of druk.
